Fotograaf Norbert van Onna legt in dit boek de schoonheid van de stad vast door het ‘groene oog’ van de camera. Hij verbeeldt het nut en gebruik van parken, plantsoenen en groenplaatsen, die door stadsgids Ton Langenberg op uitputtende wijze in kaart zijn gebracht. Zijn beschrijvingen van 85 bijzondere groengebieden nodigen uit tot mooie stadswandelingen!
In mijn eigen essay plaats ik het stadsgroen in perspectief van veranderende functies en toenemende bewustwording. Hoe wandel- en kijkgenot is ingehaald door natuurbehoud en biodiversiteit. Tekenend is de rol van de burger bij de opmars van stadsakkers, community gardens, eetbare plantsoenen, pluktuinen en voedelbossen. We staan aan het begin van een groen(t)e revolutie!

Zo begint mijn essay:

“In honderd jaar tijd heeft Eindhoven zich met reusachtige sprongen versteend én vergroend. Een eeuw geleden schenkt de familie Philips de stad haar eerste openbare wandelpark. Nu werkt Eindhoven aan een nationaal dakpark en wordt op Strijp-S een verticaal bos gebouwd. Wat is er gebeurd? Tussen 1920 en 2020 heeft het gemeenschappelijk groen zich via stadsparken en plantsoenen letterlijk langs gevels en daken omhoog gewerkt. Deze ontwikkeling hangt samen met een verandering in functie. Behalve voor wandel- en kijkgenot, of voor hygiënische en recreatieve doeleinden dient het groen nu ter bevordering van een klimaatbestendig stedelijk milieu. Het verbetert de luchtkwaliteit en reguleert de warmte en luchtvochtigheid van de directe omgeving. 

Daarnaast voorziet stadsgroen steeds vaker in één van onze eerste levensbehoeften: ‘eten’. In de overgang naar een toekomstbestendige samenleving speelt het verbouwen van eerlijk voedsel via urban farming een grote rol. Waar tot tien jaar terug industriëlen, planologen en stadsvisionairen de scepter zwaaiden, voeren nu burgerbewegingen mede de regie. Het belang van guerilla gardeners, stadstuinders en voedselboskabouters bij de ontwikkeling van nieuw gemeenschappelijk stadsgroen is groot. Scharen we ze straks in het rijtje legendarische parkontwerpers zoals Dirk Tersteeg en Frans Fontaine met hun gedenkwaardige groenplaatsen? 

Wat vast staat is dat deze recente pioniers het concept ‘park’ nieuwe betekenis hebben gegeven. Het verbouwen van duurzaam en lokaal voedsel vraagt om een andere inrichting van het stadslandschap. Ontwaar de vele stadsakkers, stadsoases, landgoederen, groendomeinen, community gardens, eetbare plantsoenen, pluktuinen en voedelbossen. Dat stadslandbouw ‘hofleverancier’ van de Voedselbank is, zegt veel over de noodzaak ervan. Het brengt Philips in herinnering dat ooit zijn eigen fruittuin aanlegde om zijn arbeiders van goedkoop en gezond voedsel te voorzien. Laten we van dat idee opnieuw de vruchten plukken.“

“EINDHOVEN EVERGREEN is vooral een ode aan de groene stad van morgen”
Rik Thijs, wethouder Groen en Openbare Ruimte (gemeente Eindhoven)

Eindhoven Evergreen, ISBN: 978-90-829984-3-6
info@onna.nl. Prijs per exemplaar : € 44,- (www.onna.nl)