ZERO en Nul associeren we met witte monochrome reliëfs. Maar dat beeld doet afbreuk aan het veelzijdige optimisme van deze energieke kunstgroeperingen. De expositie ZERO: Let Us Explore the Stars in het Het Stedelijk Museum Amsterdam toont het ware gezicht van de radicale jaren 60. Inderdaad reductie tot in het extreme, maar met kleur, licht, vuur, beweging, humor en speels experiment!
Veel kunstenaars die verbonden waren aan het ZERO-netwerk werkten aanvankelijk in de abstracte expressieve stijl van de jaren vijftig. Gaandeweg maakten ze een radicale omslag en brachten ze hun schilderkunstige handschrift terug tot de essentie. Illustratief is het werk Leegte van Herman de Vries. Een grote witte kubus met slechts een klein gaatje waar je doorheen kunt kijken en niets anders ziet dan een grenzeloze leegte. Het toonbeeld van ‘het absolute niets’? Zeker niet, want volgens Herman de Vries illustreert het werk juist de ‘overdaad van wit’.
De Zero-kunstenaars omarmden het fenomeen ‘witheid’ met zo’n groot enthousiasme en op zo’n grote schaal dat experts het zijn gaan zien als de kern van ZERO’s artistieke vernieuwing. De eerste zaal van de expositie laat dan ook witheid in al zijn variaties zien: puur, met sneden, in rasters, in vormen geplooide doeken, gevuld met spijkers, veren. Hier staat ook de kubus van Herman de Vries en andere iconische werken (Enrico Castellani, Gunther Uecker) die ons bekend voorkomen.
Maar in de zalen daarna komt er kleur (Jan Henderikse, Heinz Mack) en ontdek je pop-art invloeden…..
……wordt er gespeeld met alledaagse voorwerpen waaronder autobanden, spijkers en kurken (Armando, Gunther Uecker, Jan Henderikse)
Raak je in verwarring door zinsbegoochelende herhaling (Jan Henderikse, Jésus Rafael Soto)
Ervaar je sensorische experimenten met water, ijs en vuur (Henk Peeters)
Gaat de expositie swingen dankzij optische illusies (Heinz Mack, Adolf Luther)
Ontstaat beweging door lichteffecten
Is er een ‘final countdown’ waaruit ZERO’s grote liefde voor techniek, utopie en kosmos blijkt (Otto Piene, Heinz Mack)
ZERO is nog t/m 8 november 2015 te zien in het Stedelijk Museum Amsterdam.