NO-NONSENSE

De beelden van Hein Reijnders vallen op door hun ‘oorspronkelijke’ vormentaal en krachtige volumes. In het Stadswandelpark en bij de Algemene Begraafplaats De Roosten in Eindhoven staan enkele prominente voorbeelden. Nu, anderhalf jaar na zijn dood, wijdt Museum ’t Oude Slot in Veldhoven een expositie aan zijn vrije werk onder de titel ‘Hein Reijnders: beelden – tekeningen – schilderijen’. Gelijktijdig met de opening werd het gelijknamige oeuvreboek gelanceerd. Zijn no-nonsense mentaliteit is in alle opzichten voelbaar.

Al op het grasveld voor de expositieruimte van Museum ’t Oude Slot staan enkele stenen beelden van Hein Reijnders geëxposeerd. Het zijn krachtige archaïsche vormen in muschelkalk en doleriet, waarvan de sculpturale welvingen prachtig door zon en schaduwwerking worden geaccentueerd.

Opvallend genoeg zijn de grootste eyecatchers van de expositie eigenlijk de kleinste beelden. Soms zijn dit studies voor een grotere sculptuur en soms een ontwerp op zichzelf. Binnen zijn enkele vitrines met dit oogstrelende werk ingericht. Ik zag deze beeldjes voor het eerst in zijn atelier tijdens enkele interviews met de kunstenaar voor het oeuvreboek. Ze stonden in een kast met gereedschappen; een heuse schatkamer met op de planken ook minuscule zuilvormige beeldjes gevouwen uit aluminium verpakkingsstrips van medicijnen en vormstudies geknepen uit lege wc-rolletjes. Wat een vernunftig meesterschap!

De expositie in Veldhoven – mede ingericht door Heins dochter Petra Janssen – is niet groot van opzet. Maar dat dwingt je wel om goed te kijken en de subtiliteit van het werk te ervaren. De materialen – bijzondere soorten hout of natuursteen – zijn zo geraffineerd bewerkt! Aan de veelal gestroomlijnde vormen en scherpe detaillering kun je zien dat hij in de jaren vijftig is opgeleid. Henry Moore en Isamu Noguchi behoren o.a. tot zijn grote voorbeelden. Dier- en mensvormen zijn belangrijke motieven in zijn werk. Hij werkt ‘figuraal’, uitgaande van vormen, zoals hij het zelf verwoordde. Hier en daar herken je organische vormen zoals vleugels en torsen. Maar geheel  figuratief wordt het zelden.

Zijn beeldhouwtechniek heet taille direct, waarbij imperfecties en bewerkingssporen onderdeel worden van het uiteindelijke werk. “Wat aan een blok steen of hout teveel zit, hak je weg en je houdt een beeld over. Dat zat er van oorsprong altijd al in”, legde hij destijds uit. Hij zag het proces ook niet als een worsteling, nuchter als hij was: “Het is een kwestie van zoeken en keuzes maken.”
Overigens past Reijnders’ werk uitstekend in de context van Museum ’t Oude Slot. In een van de andere ruimtes staat als onderdeel van de expositie ‘Van Steen tot Staal’ een vitrine met enkele stenen bijlen uit de prehistorie. De inspirerende vormentaal van deze werktuigen had Hein Reijnders zonder twijfel aangezet tot het maken van nieuw werk.

De expositie is nog t/m 9 augustus 2015 in Museum ’t Oude Slot te zien. Het tentoongestelde werk is evenals het boek (à €15,-) te koop.