VAN KRITISCH DESIGNONDERZOEK TOT BRABANTSE ICONEN

Twee designexposities onder één dak. Handig bedacht van Stedelijk Museum ’s Hertogenbosch en het Noordbrabants Museum. Maar beide instituten hebben een andere achtergrond en etaleren dus ook een andere visie op Dutch Design. Het SM laat zien dat jonge ontwerpers nadenken over het nut van design in een wereld vol overdaad. Het Noordbrabants Museum koketteert juist met overdaad en toont een bonte stoet Brabantse ontwerpers met Vincent van Gogh als ‘lijstduwer’.

Stedelijk Museum: ‘How we work – New Dutch Design’

In Stedelijk Museum ‘s-Hertogenbosch lijkt de muurverf zojuist opgedroogd. Wanden zijn voorzien van grote kleurvlakken met rafelige randen, alsof ze nog moeten worden ‘schoongesneden’. De kleurvlakken markeren onderzoeksprocessen van veertien ‘jonge’ gezichtsbepalende ontwerpers aan de hand van één object. Even mogen we in het hoofd van de ontwerper kruipen: hoe is het product tot stand gekomen, welk denkproces ging eraan vooraf? ‘How We Work’ luidt de titel van deze evenwichtige tentoonstelling, gebaseerd op de gelijknamige publicatie van Tatjana Quax en Inga Powilleit.

Elk object op de tentoonstelling dwingt verdieping af. Wat te denken van een berg losse knoppen van oude toetsenborden? Dirk van der Kooij hergebruikt dit soort restmaterialen in zijn Melting Pot Tables. Kijk je naar het blad van de geëxposeerde tafel dan ontdek je letters en cijfers en vervolgens een heel toetsenbord dat als het ware aan de oppervlakte komt bovendrijven. Deze tafel is – in samenwerking met Fenix Design – ontwikkeld uit het kunststof van typemachines en computers afkomstig van het voormalige Scryption. Een prachtig concept, waarbij de herkomst van de grondstof tastbaar blijft!
De Skin Collection van Pepe Heykoop bestaat uit tweedehands meubels die met kleine lapjes leer worden bekleed. Het effect is bizar. De geëxposeerde bank lijkt onderhevig aan een natuurlijk groeiproces, alsof de huid aan het vervellen is. Een deel van de productie van deze meubels vindt plaats in India om inwoners economisch onafhankelijker te maken; een geslaagd voorbeeld van social design.
Eén oude Douglasspar leverde Lex Pott een serie producten op van kamerschermen tot lucifers. Door middel van zandstralen blaast hij de zachte zomerse groeiringen weg, wat een kam-achtige structuur oplevert. Hoe vindingrijk! Maar hier ging wel een periode van langdurig experimenteren aan vooraf.

Noordbrabants Museum: ‘Design uit het land van de aardappeleters’

Wat hebben een bronzen riek, tasjes van (zichtbaar!) kalfsleer, een ‘agrarische’ drone en magnetisch gegroeide schoenen met het werk van Vincent van Gogh te maken? Het is allemaal in Brabant ontworpen en te herleiden tot drie bekende thema’s uit de Brabantse periode van Van Gogh: eenvoud, natuur en boerenland. De tentoonstelling ‘Design uit het land van de aardappeleters’ toont 85 fascinerende producten van klinkende namen met Brabantse roots zoals Studio Job, Maarten Baas, Jo Meesters, Iris van Herpen en Piet Hein Eek. De expositie is een publiekstrekker die past bij het Noordbrabants Museum. De samenstelling en vormgeving door Yksi Ontwerp uit Eindhoven is uitbundig en zet de toon. Ruimtes worden geduid door een lange gedekte tafel en een vloerkleed met de print van geploegde voren.

Maar toch, Van Gogh en design, het blijft een merkwaardige combinatie. Natuurlijk vieren we in 2015 het 125ste sterfjaar van Van Gogh en inderdaad is Brabant een hotspot van design. Het verschil is dat Van Gogh de eenvoud, de natuur en het boerenleven van Brabant op doek schilderde. Hij visualiseerde zijn indrukken, maar bedacht er geen toepassingen voor. Laat dit laatste nu juist het vertrekpunt van een ontwerper zijn.

How We Work: t/m 17 mei 2015
Design uit het land van de aardappeleters: t/m 26 april 2015